http://utusan.com.my/utusan/content.asp?y=2006&dt=0310&pub=Utusan_Malaysia&sec=Bicara_Agama&pg=ba_03.htm
Susunan: ZUNAIDAH ZAINON RUSIA yang mempunyai jumlah penduduk keseluruhan seramai 144 juta orang dianggarkan memiliki 16 hingga 20 juta penduduk beragama Islam. Jumlah tersebut membentuk minoriti terbesar di Rusia dengan menguasai 14 peratus daripada populasi keseluruhannya. Kebanyakan masyarakat muslim adalah daripada kalangan minoriti yang tinggal di kawasan antara Black Sea dan Caspian Sea iaitu Adyghes, Balkars, Nogais, Chechens, Circassians, Ingush, Kabardin, Karachay dan penduduk Dagestani. Di Volga Basin pula, penduduk Tatars dan Bashkirs adalah kumpulan terbesar yang kebanyakannya beragama Islam. Selain itu, kebanyakan penduduk muslim juga berasal dari Perm Krai dan Ulyanovsk, Samara, Nizhny Novgorod, Moscow, Tyumen and Leningrad Oblasts (daripada etnik Tatars). Sejarah Islam di wilayah Rusia bermula dengan penduduk Daghestani dari daerah Derbent. Mereka memeluk Islam selepas berlaku penaklukan Arab pada abad kelapan. Pada tahun 922, komuniti muslim pertama dicatatkan di Volga Bulgaria. Kemudian kebanyakan penduduk Eropah dan orang berbangsa Turki turut menjadi pengikut agama Islam. Hampir kebanyakan penganut Islam di Rusia adalah pengikut fahaman Sunni. Misalnya di Chechnya, mereka mengamalkan tradisi sufi bagi meningkatkan kekuatan dalaman terhadap Allah s.w.t.. Selain itu, Azeris juga pengikut Syiah Islam di beberapa wilayah yang dipisahkan dari Soviet Union. Al-Quran pertama diterbitkan di Kazan, Rusia pada 1801. Seperti yang diketahui, perkembangan Islam di negara-negara Barat tidak dapat dipisahkan dengan tanggapan kurang tepat mengenai Islam. Di Rusia, hubungan antara pihak kerajaan dengan penduduk Islam sentiasa diselubungi perasaan syak dan curiga. Imam Masjid Moscow, Sheikh Rawil Ghaynetdin pada 1992 pernah menyuarakan pendapatnya bahawa Rusia masing mengekalkan ideologi daripada empayar Tsar yang percaya bahawa kepercayaan ortodoks sepatutnya diberikan hak-hak keistimewaan. Bagi kerajaan Rusia pula, mereka bimbang berlaku peningkatan ahli politik Islam yang keras sebagaimana yang berlaku pada 1980. Kerajaan juga bimbang terhadap apa yang berlaku semasa persidangan di Saratov, Tajikistan pada 1992 iaitu pusat Parti Pembaharuan Islam (Islamic Renaissance Party). Perwakilan parti itu terdiri daripada pelbagai republik Asia Tengah dari Azerbaijan dan sebahagiannya terletak dalam bidang kuasa autonomi Rusia termasuklah penyokong pemisah republik autonomi Tatarstan dan Bashkortostan. Mesyuarat pan-Islam itu mewujudkan kesedaran kemungkinan tersebarnya fahaman Islam radikal di Rusia dari daerah muslim baru di sepanjang pinggir Soviet Union dahulu. Atas sebab itu, kerajaan Rusia telah menyediakan intensif latihan ketenteraan dan sokongan politik kepada pemimpin sekular lima republik Asia Tengah yang kesemuanya menentang politik Islam. Perjuangan untuk menggariskan kuasa persekutuan dan kerajaan tempatan turut mempengaruhi hubungan Rusia dengan komuniti Islam. Persekutuan Rusia memiliki dua daripada empat lembaga agama (muftiates) yang diwujudkan semasa era Stalin untuk mengawal selia segala aktiviti keagamaan di beberapa wilayah di Soviet Union. Lembaga agama yang lain terletak di Tashkent dan Baku. Salah satu daripada dua lembaga agama di Rusia mempunyai kuasa di Rusia Eropah dan Siberia dan yang lainnya bertanggungjawab terhadap orang Islam di Utara Caucasus dan Wilayah Transcaspian. Pada 1992, sebahagian pertubuhan Islam berundur dan mereka menubuhkan lembaga agama yang baru. Beberapa tahun kemudian, Tatarstan dan Bashkortostan berundur daripada lembaga agama untuk Rusia Eropah dan Siberia dan membentuk lembaga sendiri Bagaimanapun, terdapat bukti perdamaian Islam di Rusia pada 1990. Angka penduduk Islam yang mengerjakan haji ke Mekah semakin bertambah selepas berakhirnya era Soviet pada 1990. Malah cetakan al-Quran mudah didapati. Begitu juga banyak masjid-masjid didirikan di wilayah yang mempunyai ramai penduduk Islam. Kesatuan Muslim Rusia yang ditubuhkan pada 1995 dan diketuai oleh Imam Khatyb Mukaddas di Tatarstan telah menggerakkan sasaran untuk meningkatkan pemahaman di kalangan etnik dan menamatkan keraguan mereka mengenai agama Islam sebagai agama keganasan. Parti politik Nur All-Rusia Muslim Public Movement pula berperanan untuk mempertahankan politik, sosial, ekonomi dan budaya masyarakat Islam dan golongan minoriti. Pusat Kebudayaan Islam Rusia yang merangkumi sekolah agama telah dibuka di Moscow pada 1991. Selain itu, media cetak yang dibangunkan oleh orang Islam turut meningkat. Antara penerbitan majalah di Rusia ialah Ekho Kavkaza dan Islamsky Vestnik manakala surat khabar pula ialah Islamskiye Novosti yang diterbitkan di Makhachkala, Dagestan. Universiti Islam Rusia juga ditubuhkan di Kazan, Tatarstan yang menggunakan bahasa perantaraan Rusia dan Tatar.
|
